Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Οι γενναίοι 47 Σαμουράι - Ρονίν του 18ου αιώνα που εκδικήθηκαν τη δολοφονία του άρχοντά τους και πέθαναν ως ήρωες!




Τραγωδία στο κάστρο του Edo.

Στην αυτοκρατορική Ιαπωνία του 18ου αι. που κυριαρχούσαν τα φέουδα και οι κάτοχοί τους, ο Asano Naganori ήταν ο άρχοντας της περιοχής Ako στο Edo (όπως ήταν η παλιά ονομασία του Τόκιο). Ο συγκεκριμένος φεουδάρχης προστατευόταν από 300 πιστούς σαμουράι, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι από τον κώδικα του Bushido (κώδικας των Σαμουράι) να τον υπερασπίζονται βάζοντας τον πάνω ακόμα και από την ίδια τους τη ζωή.

Το 1701 ο Naganori και κάποιος άλλος άρχοντας, ονόματι Kamei Sama, φιλοξένησαν στην αυλή τους στο Edo τον ανώτατο αξιωματικό Κira Yoshinaka, κατ’ εντολή του Σογκούν (τίτλος ανώτερου ηγέτη στην Ιαπωνία). Εκείνη την εποχή ήταν σύνηθες ο οικοδεσπότης, σε περίπτωση που φιλοξενούσε υψηλά ιστάμενα στελέχη της Ιαπωνικής αυτοκρατορικής αυλής, να τους προσφέρει πλουσιοπάροχα δώρα εκτός από καλό φαγητό, κάτι που διέφυγε από τον AsanoO Kira αποδείχτηκε δύσκολος και αγενής καλεσμένος καθώς  όταν είδε ότι το δώρο του ήταν απλά παστό ψάρι προσεβλήθη, αφού ο Αsano δεν τήρησε το πατροπαράδοτο αυτό άτυπο συνήθειο. Ο Asano, που ήταν θρήσκος και σοβαρός άνθρωπος, δεν ακολουθούσε τακτικές δήθεν φιλοφρόνησης και αρνήθηκε να δωροδοκήσει τον αξιωματικό. Το ίδιο έδειξε να πράττει και ο Kamei Sama. O Kira εξέλαβε ως προκλητική τη στάση του Asano και του φέρθηκε προσβλητικά. Μάλιστα έφτασε στο σημείο να τον αποκαλέσει "χωριάτη δίχως τρόπους" και ο Asano εξαγριώθηκε. Αντίθετα, οι συμβουλάτορες του Kamei Sama συμβούλεψαν τον άρχοντά τους να δωροδοκήσει τον Kira για να ηρεμήσουν τα πνεύματα.

Πράγματι, ύστερα από λίγο ο Kira απευθυνόταν στον Kamei με ήπιους τόνους ενώ συνέχισε να προσβάλει τον Asano απευθύνοντας του χυδαίους χαρακτηρισμούς. Έπειτα από λίγα λεπτά, ο Asano Naganori επιτέθηκε στον Kira με ένα μαχαίρι τραυματίζοντας τον στο πρόσωπο, προτού προλάβουν οι στρατιώτες της Ιαπωνικής φρουράς να αντιδράσουν. Αν και η πληγή του Kira δεν ήταν σοβαρή, η πράξη του Asano ισοδυναμούσε με αυτοκτονία. Το να προξενήσεις σωματική βλάβη σε κυβερνητικό στέλεχος και απεσταλμένο του Σογκούν μέσα σε κυβερνητικό κτήριο θεωρούνταν αποτρόπαιο έγκλημα, πόσω μάλλον μέσα σε κάποιο από τα κάστρα του Edo. Και η ποινή για κάτι τέτοιο ήταν θάνατος.

Ως τιμωρία για την επίθεσή του, ο Σογκούν Tsunayoshi διέταξε τον Asano να εκτελεστεί με seppuku (δηλαδή να κάνει χαρακίρι), κάτι που έπρεπε να γίνει την ίδια ημέρα με τις τυπικές διαδικασίες και ενώ ο Kira συνέχιζε να απολαμβάνει της συμπάθειας του Σογκούν. Το seppuku ήταν ένα τελετουργικό αυτοκτονίας, σύμφωνα με το οποίο ο κατηγορούμενος έπρεπε να μαχαιρωθεί μόνος του καρφώνοντας στην κοιλιά του ένα μικρό μαχαίρι, την ώρα που κάποιος έμπιστος σύντροφός του θα του πρόσφερε ένα γρήγορο θάνατο με αποκεφαλισμό.


Από τη στιγμή που ο Asano αυτοκτόνησε, η οικογένεια του ατιμάστηκε, το κάστρο του δημεύτηκε και οι Σαμουράι του ήταν φυσικό επακόλουθο να γίνουν Ρονίν, δηλαδή Σαμουράι χωρίς αφέντη.

Όταν ο Oishi Kuranosuke, Σαμουράι και σύμβουλος του Asano, άκουσε τα δυσάρεστα νέα, χωρίς να χάσει χρόνο απομάκρυνε την οικογένεια του αφέντη του από το Edo, πριν προλάβουν να φτάσουν εκεί οι στρατιώτες του Σογκούν και τους παραδοθεί το κάστρο.

Μετά από λίγες ημέρες και θέλοντας να εκδικηθεί τον άδικο θάνατο του Asano, o Oishi σχημάτισε μια ομάδα από 47 Σαμουράι - Ρονίν, πιστούς στον εκλιπόντα. Αν και οι βεντέτες στην αυτοκρατορική Ιαπωνία δεν ήταν νόμιμες, οι 47 άντρες πήραν όρκο εκδίκησης, αν και γνώριζαν ότι ακολουθώντας το συγκεκριμένο πλάνο δολοφονίας του Kira, θα τιμωρούνταν αυστηρά.


Προετοιμάζοντας τη δολοφονία του Kira.

Οι Ρονίν ήξεραν πως για να εισχωρήσουν στο κάστρο του Kira έπρεπε πρώτα να εξολοθρεύσουν τη φρουρά του. Αρχικά, αποφάσισαν να διασπαστούν από την ομάδα για να μην κινήσουν υποψίες και να θέσουν σε ισχύ το σχέδιο εξόντωσης του καλά φρουρούμενου Kira. Επέστρεψαν, λοιπόν, στο Edo ντυμένοι ως καλόγεροι, έμποροι ή απλοί χωρικοί ώστε να συγκεντρώσουν πληροφορίες για το κάστρο του Kira που θα τους βοηθούσαν στην επιχείρηση εισβολής. Το μόνο που είχε σημασία για αυτούς ήταν ο θάνατος του αξιωματικού και καθώς ένας από τους Ρονίν ήταν σύζυγος της κόρης του οικοδόμου του κάστρου του Kira, κατάφεραν να μαζέψουν αρκετές πληροφορίες. Άλλοι μετέφεραν όπλα και πανοπλίες στο Edo λαθραία από τη θάλασσα τη νύχτα. Ο Oishi γνώριζε πως εισβάλλοντας στο κάστρο του Kira, οι 47 Ρονίν υπέγραφαν την καταδίκη τους, καθώς δεν διέτρεχαν κίνδυνο μόνο από τη φρουρά του αξιωματικού. Ακόμη και αν το σχέδιο τους πετύχαινε εκατό τοις εκατό, ο Σογκούν πιθανότατα θα διέταζε τη σύλληψη και το θάνατό τους. Γι' αυτό το λόγο, χώρισε τη γυναίκα του χωρίς να την ενημερώσει για το σχέδιο και την έστειλε μαζί με τα παιδιά τους στους γονείς της, μακριά από το Edo, ώστε να παραμείνουν ασφαλείς. Παρόλα αυτά, ο μεγαλύτερος γιος του Oishi, Chikara, έμεινε να παλέψει στο πλάι του πατέρα του, σε ηλικία μόλις δεκαέξι ετών.

Εντωμεταξύ, ο Kira φοβούμενος μια ενδεχόμενη δολοπλοκία εναντίον του, έστειλε άντρες από την προσωπική του φρουρά να κατασκοπεύσουν τους Ρονίν και κυρίως τον Oishi. To σχέδιο τους έπρεπε να παραμείνει μυστικό πάση θυσία.

Πληροφορούμενος την κίνηση του Kira, o Oishi κατέφυγε στο Kyoto όπου άρχισε να επισκέπτεται ταβέρνες και οίκους ανοχής, πίνοντας, μεθώντας και γενικότερα προσπαθώντας να βγάλει τη φήμη του μεθυσμένου τζογαδόρου. Μέσα του, όμως, η καρδιά του έβραζε για εκδίκηση και δε σκεφτόταν τίποτα άλλο. Έτσι, οι απεσταλμένοι του Kira, παρακολουθώντας την καθημερινότητα του Oishi, του μετέφεραν πως οι Σαμουράι είχαν αφήσει τα όπλα και ασχολούνταν με το εμπόριο και την κοσμική ζωή. Σε πρώτη φάση το σχέδιο τους είχε πετύχει, καθώς ο Kira ένιωσε ασφαλής και πίστεψε πως οι Σαμουράι του Asano δεν είχαν σκοπό να κινηθούν εναντίον του.



Η επίθεση των Ρονίν.

Οι Ρονίν ήταν τόσο αποφασισμένοι και επικεντρωμένοι στο σχέδιό τους ώστε έκαναν υπομονή 2 χρόνια. Το 1703 συγκάλεσαν μια μυστική συνάντηση και αποφάσισαν πως ήταν η κατάλληλη στιγμή να εισβάλλουν στο κάστρο του αξιωματικού. Το βράδυ της 14ης Δεκεμβρίου κι ενώ στο Edo έπεφτε χιόνι, ο Oishi συγκέντρωσε όλους τους άντρες, τα όπλα και τον εξοπλισμό, τους έδωσε τις τελευταίες οδηγίες και σιγουρεύτηκε πως όλοι τους ήταν έτοιμοι για την επίθεση ρωτώντας τον καθένα ξεχωριστά για την αποστολή που καλούνταν να φέρει σε πέρας. Επιπλέον, διέταξε να μην πειραχτούν οι γυναίκες, τα παιδιά και οι ανήμποροι μέσα στο κάστρο.

Προκειμένου να μην αποσπαστεί το σχέδιο του από κανέναν, η τελευταία του κίνηση πριν την επίθεση ήταν να στείλει ένα μήνυμα στα γύρω σπίτια, όσο εκείνοι κατευθύνονταν προς την έπαυλη του Kira, μηνύοντας πως οι Ρονίν δεν ήταν κλέφτες και βρίσκονταν εκεί για να πάρουν εκδίκηση για το θάνατο του Asano. Ούτως ή άλλως, οι χωρικοί μισούσαν τον Kira οπότε δε θα έκαναν κάτι τίποτα για να σταματήσουν την επίθεση των Ρονίν.

Έτσι, οι Ρονίν οπλισμένοι με σπαθιά, λόγχες και τόξα, χωρίστηκαν σε δύο ομάδες για να επιτεθούν ταυτόχρονα στο σπίτι. Ο Oishi Kuranokuse οδήγησε μια ομάδα από την μπροστινή πύλη, ενώ ο Oishi Chicara, ο γιος του, οδήγησε τη δεύτερη ομάδα στην πίσω πόρτα. Όπως είχε προγραμματιστεί, στην αρχή της επίθεσης θα ακούγονταν ένα τύμπανο και στην πορεία ο ήχος μιας σφυρίχτρας θα σήμαινε ότι ο Kira θα είχε βρεθεί. Μερικοί τοξότες τοποθετήθηκαν στην οροφή για να αποτρέψουν την όποια προσπάθεια για βοήθεια θα ερχόταν απέξω. 

Όταν όλοι έλαβαν τις θέσεις τους, ο Oishi έκρουσε το τύμπανο, σηματοδοτώντας έτσι την έναρξη της επίθεσης. Οι Ρονίν κινήθηκαν ήσυχα στους εσωτερικούς χώρους του σπιτιού και διείσδυσαν στο αρχοντικό, την ώρα που ο Kira έπινε το τσάι του.

Οι 47 Ρονίν εξαπλώθηκαν στο μέγαρο του Kira και ήρθαν σε σύγκρουση με περισσότερους από 120 άντρες του, οι οποίοι, αν και ακόμη έκπληκτοι από την επίθεση, έδειξαν να αντιστέκονται σθεναρά. Η μάχη, αν και σύντομη, ήταν σφοδρή. Οι περισσότεροι από τους φύλακες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης, πολλοί τραυματίστηκαν και κάποιοι έφυγαν, συμπεριλαμβανομένου και του εγγονού του Kira.

Για κάποια λεπτά, οι Ρονίν έψαχναν για τον Kira, αλλά αναζητώντας τον στο σπίτι βρήκαν μόνο γυναίκες και παιδιά. Ο Oishi έλεγξε το κρεβάτι του Kira διαπιστώνοντας πως ήταν ακόμη ζεστό. Συνεπώς, ο Kira δεν έπρεπε να βρίσκονταν μακριά. Κάτω από το κρεβάτι του, ανακάλυψαν ένα μυστικό πέρασμα που οδηγούσε στον κήπο. Κάποιοι άντρες διέσχισαν το πέρασμα και βρήκαν έναν άνθρωπο να κρύβεται στην καλύβα όπου φυλάσσονταν τα τρόφιμα. Αμέσως, ήχησε η σφυρίχτρα. Ο Kira είχε βρεθεί.



Ο θάνατος του Kira.

Αφού αφοπλίστηκε εύκολα και ρωτήθηκε ποιος ήταν, ο επιτιθέμενος αρνήθηκε να δηλώσει το όνομα και τον βαθμό του. Οι Ρονίν, όμως, ήξεραν ότι ήταν ο Kira, γι' αυτόν και είχαν σφυρίξει. Έτσι, συγκεντρώθηκαν ένας ένας γύρω του και ο Oishi Kuranosuke πιστοποίησε πως ήταν πράγματι ο Kira, παρατηρώντας την ουλή από την επίθεση του Asano στο πρόσωπό του. Λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλό βαθμό του Kira, o Oishi γονάτισε μπροστά του και του απευθύνθηκε με σεβασμό, λέγοντας του ότι ήταν οι φρουροί του Asano και είχαν φτάσει στο κάστρο για να τον εκδικηθούν ως αληθινοί Σαμουράι. Του είπε, επίσης, ότι θα του επέτρεπε να πεθάνει με τιμή, ως πραγματικός Σαμουράι, διαπράττοντας seppuku, όπως είχε κάνει ο Asano σχεδόν πριν από 2 χρόνια. Ο Oishi πρόσφερε στον Kira το ίδιο στιλέτο που χρησιμοποίησε ο Asano για να αυτοκτονήσει. O Kira έπεσε στα γόνατα φωνάζοντας, τρέμοντας, ικετεύοντας για τη ζωή του, προσφέροντας χρήματα στον Oishi και τους Ρονίν για να τον αφήσουν να ζήσει.

Αφού ο Oishi συνειδητοποίησε ότι ο Kira δεν είχε το θάρρος αλλά ούτε και την τιμή για seppuku, τον σκότωσε κόβοντάς του το κεφάλι με το στιλέτο του Asano. Έπειτα, το κεφάλι του τοποθετήθηκε σε ένα κουβά, τυλιγμένο σε ένα λευκό πανί. 

Παρά το γεγονός ότι αρκετοί από τους Ρονίν είχαν τραυματιστεί, έτρεξαν στο ναό Sengaku-ji στο Edo, όπου ήταν θαμμένος ο Asano. Κατά την άφιξη τους στο ναό, οι Ρονίν έπλυναν και καθάρισαν σε ένα πηγάδι το κεφάλι του Kira και το τοποθέτησαν πλάι στον τάφο του Asano. Προσευχήθηκαν στον Κύριό τους γνωρίζοντας τι τους περίμενε και πρόσφεραν όλα τα χρήματα του Asano στον ιερέα του ναού, ζητώντας του να τους θάψει με αξιοπρέπεια και να προσεύχεται γι' αυτούς μετά από το θάνατό τους. Έτοιμοι να πεθάνουν για τη δράση τους, ο Oishi έστειλε ένα μήνυμα στο κυβερνητικό κτίριο Tokugawa στο Edo, ενημερώνοντας τον Σογκούν για το τι είχε συμβεί και ότι περίμεναν τις διαταγές του στο ναό Sengaku-ji.



H ποινή του Σογκούν.

Την ίδια νύχτα της επίθεσης, οι Ρονίν γνώριζαν ότι βρίσκονταν στο έλεος του Σογκούν κι ότι η ενέργειά τους ενάντια στον Kira, θα τους οδηγούσε στο θάνατο. Και οι 47 αντιμετωπίστηκαν με ευγένεια και σεβασμό, λόγω του καθεστώτος των Σαμουράι. Ο Σογκούν και το περιβάλλον του εντυπωσιάστηκαν βαθιά από το πνεύμα και την γενναιότητα των Σαμουράι. Ο Σογκούν συγκεκριμένα φαινόταν πολύ ταραγμένος, συζητώντας την τύχη των Ρονίν για περίπου 2 μήνες. Με τη δολοφονία του Kira λόγω εκδίκησης για το θάνατο του Asano, οι Ρονίν ακολούθησαν τις διδαχές του κώδικα του Bushido, αλλά επίσης ενήργησαν ενάντια στην εξουσία και τους νόμους του ίδιου του Σογκούν, ο οποίος απαγόρευε τις προσωπικές βεντέτες.

Στις 4 Φεβρουαρίου 1703, οι Ρονίν χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες και παραδόθηκαν σε τέσσερα διαφορετικά κάστρα. Όχι όμως όλοι τους. Έλειπε ένας, ο οποίος είχε σταλεί να μεταφέρει τα νέα στην περιοχή του Ako. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι 46 Ρονόν καταδικάστηκαν να πεθάνουν με τιμή διαπράττοντας seppuku ως ήρωες και όχι ως κοινοί εγκληματίες.

Ο 47ος Ρονίν, ονόματι Teresaka Kichimon, που είχε σταλεί να μεταφέρει τα νέα στο Ako έλαβε χάρη από τον ανώτατο άρχοντα. Έζησε μέχρι τα 87 του έτη και ετάφη δίπλα στους συντρόφους του. 

Χιλιάδες άνθρωποι επισκέφθηκαν το μνήμα των Ρονίν αλλά ένας επισκέπτης αναφέρεται και έχει αποτυπωθεί χαρακτηριστικά στην ιστορία τους. Κάποιος του οποίου το όνομα είναι και θα παραμείνει άγνωστο και είχε βρίσει στο παρελθόν τον Oishi όταν τον είχε δει μεθυσμένο σε ένα στενό του Edo. Αντικρίζοντας τον τάφο του ξέσπασε σε λυγμούς, γονάτισε μπροστά του και αυτοκτόνησε με seppuku.

H ιστορία των 47 αυτών αντρών πολεμιστών έχει μείνει ανεξίτηλη στο χρόνο και τιμάται ως σήμερα από τους Ιάπωνες ως πράξη ανδρείας και σεβασμού.


Αντώνης Καρατζής

Σχόλια

  1. Πολύ ενδιαφέρον άρθρο με πρωτότυπο θέμα! Δεν είχα διαβάσει ποτέ κάτι αντίστοιχο στα ελληνικά! Μπράβο στον αρθρογράφο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψιν σας τα ακόλουθα:
•Δεν επιτρέπονται τα «greeklish» (ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες) και η γραφή με κεφαλαία (Caps) .
• Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές, ή χυδαιολογίες.
•Μην δημοσιεύετε άσχετα, με το θέμα, σχόλια.
•Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
Με βάση τα παραπάνω η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης σχολίων χωρίς καμία άλλη προειδοποίηση.
Προσοχή: 1. Η σελίδα λειτουργεί σε εθελοντική βάση. Τα σχόλια δημοσιεύονται το συντομότερο δυνατόν, μόλις αυτό καταστεί εφικτό.
2. Όσοι και όσες απευθύνονται στη διαχείρηση με απορίες και ερωτήσεις είναι απαραίτητο να αναγράφουν και το e-mail τους για τη δυνατότητα απάντησης.
Ευχαριστούμε εκ των προτέρων για την βοήθεια σας!

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Δύο θρύλοι, μια έχθρα, ένα ατύχημα, και μια ιστορία αμοιβαίου σεβασμού

Ένα απόγευμα πριν χρόνια, ο μπαμπάς μου ετοιμαζόταν να παρακολουθήσει μια ταινία και πρότεινε να την δω κι εγώ, παρόλο που ήξερε ότι το θέμα της ταινίας δεν με ενδιέφερε στο ελάχιστο. Το ίδιο ήξερα κι εγώ, ωστόσο όμως έκατσα να την δω κι εν τέλει το θέαμα δικαίωσε πλήρως την απόφασή μου. Η ταινία έχει τίτλο "Rush" (2013) και αφορά την πραγματική ιστορία του ατυχήματος του Αυστριακού Νίκι Λάουντα (τον οποίο υποδύεται ο Daniel Brühl) σε αγώνα της Formula 1 το 1976, και την ισχυρή κόντρα του με τον Βρετανό Τζέιμς Χαντ (τον οποίο υποδύεται ο Chris Hemsworth) για την κατάκτηση του παγκόσμιου τίτλου εκείνη τη χρονιά. Οι δύο αυτοί αγωνιστές της Formula 1 έμειναν στην ιστορία του αθλήματος ως θρύλοι (έτσι προκύπτει και ο τίτλος). Τόσο πριν όσο και μετά την παρακολούθηση της ταινίας, η Formula 1 σαν διοργάνωση πάντα με αφήνει παγερά αδιάφορη. Η ταινία όμως είναι ένα αριστούργημα γιατί δεν προβάλλει απλώς την ιστορία γύρω από το ατύχημα, αλλά τον ανταγωνισμό μεταξύ του Λ

Οι διαφορετικοί τρόποι έκφρασης των συναισθημάτων μας

Άκουσα πριν καιρό σε μια συλλογή ξένων τραγουδιών ένα πολύ όμορφο τραγούδι, το οποίο αρχικά είχα ερμηνεύσει λάθος αλλά μετά από αναζήτηση είδα ότι η πραγματική ιστορία πίσω από το τραγούδι είναι πολύ πιο γλυκιά από ότι είχα σκεφτεί στην αρχή. Το τραγούδι είναι το "I'm not in love" των 10cc και ακολουθούν οι στίχοι με μετάφραση και τον σύνδεσμο στο τέλος του άρθρου:   "I'm not in love / Δεν είμαι ερωτευμένος So don't forget it / Οπότε μην ξεχνάς It's just a silly phase I'm going through / Ότι α πλώς περνάω μια χαζή φάση And just because / Κι επειδή I call you up / Σε παίρνω τηλέφωνο Don't get me wrong, don't think you've got it made / Μην μπερδεύεσαι , μη νομίζεις ότι πέτυχες I'm not in love, no no, it's because / Δεν είμαι ερωτευμένος, όχι, όχι, είναι επειδή   I like to see you / Θέλω να σε βλέπω But then again / Αλλά και πάλι That doesn't mean you mean that much to me / Αυτό δεν σημαίνει

Ψυχική ανθεκτικότητα

Με την έννοια ψυχική ανθεκτικότητα αναφερόμαστε στην ικανότητα ενός ατόμου να ξεπεράσει δύσκολες και στρεσογόνες καταστάσεις και να βγει πιο δυνατός μέσα από αυτές. Η εργασιακή καθημερινότητα, η οικογενειακή συνθήκη διαβίωσης αλλά και το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζούμε επηρεάζει την ψυχική μας κατάσταση. Όταν αντιμετωπίζουμε προβλήματα και δύσκολες καταστάσεις σε ένα από τα παραπάνω "σκέλη" της ζωής μας τότε τα υπόλοιπα λειτουργούν ως προστατευτικοί παράγοντες για να μπορέσουμε να ανακάμψουμε.  Τι γίνεται όταν νιώθουμε πως καταρρέουν οι αντοχές μας, υπάρχει αίσθηση αποσύνδεσης, αρνητικά συναισθήματα, οικογενειακές συγκρούσεις, απογοήτευση από τους "σημαντικούς άλλους" και οικονομικές δυσκολίες;  Τότε τα πράγματα δυσκολεύουν αρκετά. Η δουλειά που έχουμε να κάνουμε για να επιτύχουμε την ανάκαμψη είναι δύσκολη και αρκετά επώδυνη. Ωστόσο, δεν είναι αδύνατη . Άλλωστε "τα αγαθά κόποις κτώνται" και η ψυχική ανθεκτικότητα είναι μέγιστο αγαθό κα